DE HOLLANDSE HARDDRAVERIJ AAN HET HAAGSCHE SCHOUW
“Afbeelding van de Hollandsche Harddraaverij om de Gouden Zweep, aan het Schouw van Duivenvoorde, gemeenlijk genaamd het Haagsche Schouw”. Ets vervaardigd door Simon Fokke in 1778 naar het ontwerp van Paulus Constantijn la Fargue voor de “Natuurlyke historie van Holland” Joannes Le Francq van Berkhey. Later met de hand gekleurd. Afm. (plaatrand): 22,5 × 43,3 cm.
We zien aan de rechterkant herberg Het Haagsche Schouw (tegenwoordig een Van der Valk hotel) buiten Leiden en de stenen poort van kasteel Duivenvoorde met aangrenzende stal, evenals een koekkraam met drukte eromheen. Aan de hoek van het gebouw hangt de gouden zweep, vlakbij de kamer van waaruit de harddraverij wordt bekeken. Voor het pand staan de paarden gereed die nog moeten draven, samen met hun ruiters.
Tussen de hoge bomen en de herberg loopt de Herenweg richting Valkenburg, met verschillende rijtuigen en een hoop mensen. Bij de eerste boom, op de kruising van de weg van Den Haag naar Wassenaar, zit de ‘commissaris’ op een ladder. Hij houdt een witte doek omhoog als teken van start, hij bepaalt ook wie de race wint; de harddravers hebben daar ruimte om tot aan de stenen poort door te lopen.
Op de publieksweide in de voorgrond staan toeschouwers van de harddraverij; met achteraan een ‘oprijlaan’ voor rijtuigen. In de weide bevinden zich mensen van allerlei standen. De tekenaar heeft slechts paar figuren aan de kant van de sloot afgebeeld en enkele zittende toeschouwers om de harddraverij zelf, duidelijker weer te kunnen geven.
Bij de figuren op de weide wandelt een kindermeid met de haar toevertrouwde kinderen weg van de drukte; jonge heren maken gebruik van de gelegenheid om, onder het mom van het bekijken van de race, een vriendelijk praatje te maken met een elegante dame of een charmant boerenmeisje; terwijl het Zeehagje met zyne Deerne, onder ’t rooken uit eene lange pyp, onverschillig de draavery aftuurt, en Krelis met zijn geliefde in het gras zit te dollen.
Verder zien we rechts op de voorgrond een jongen harddraverij spelen met z’n hond aan de lijn, een meisje dat noten verkoopt en vooraan een marskramer die zijn kammen en brillen aanbiedt en allerlei andere zaken die horen bij een evenement zoals dit.
Links van het midden zien we de harddravers. Ze worden aangemoedigd door de menigte die vanuit verschillende rijtuigen toekijkt.
Links in de verte de duinen van Wassenaar en de grazige weiden van dit oord. Het is een schilderachtige schouwspel.
Literatuur: Frederik Muller – De Nederlandsche geschiedenis in platen : beredeneerde beschrijving van Nederlandsche historieplaten, zinneprenten en historische kaarten, nr. 4002-a.
Prijs: Euro 450,-
