KARIKATURALE KAART VAN EUROPA IN 1914
“2. humoristische Karte von Europa im Jahre 1914“. Kleurenlithografie ontworpen door Karl Lehmann-Dumont, uitgegeven “voor verzamelaars van oorlogssouvenirs en curiosa” door Leutert & Schneidewind in Dresden 1914. Afm. (papier): 34,8 x 49,5 cm.
Een ongewone allegorische voorstelling van Europa, met de nadruk op Duitsland en Pruisen. Uitgegeven als satire, toont de kaart de nationale kenmerken en de zwakheden van elk volk, maar heeft ook met een verontrustend ophitsend element van propaganda. De datum van publicatie en de weergave van nationale stereotypen voorspellen een bloedbad dat het continent weldra zou overspoelen.
De Duitse tekst boven de voorstelling vertelt ons:
“Duitsland en Oostenrijk-Hongarije zetten zich krachtig in voor het temmen van dieren die in de Europese dierentuin op hol zijn geslagen en hen binnenvallen.
De Duitse dierentemmer, van twee kanten ingekneld, schiet op de oprukkende roedel Russische wolven, met zijn rechterhand duwt hij zijn ijzer krachtig in de keel van de Franse basilisk.
De Oostenrijkse dierentemmer schiet ook op de wolven, drijft met zijn zweep de brutale, met bloed besmeurde hyena van Servië terug en trapt met zijn voet op de bijtende Montenegrijnse rat.
De Franse haan, die het ei heeft uitgebroed waaruit de Gallische basilisk kruipt, fladdert wild naar de Duitse temmer, terwijl de Belgische driekoppige slang al door hem onschadelijk is gemaakt. De kop van één slang klemt zich stevig vast aan de mouw van de temmer, alleen de laatste, derde giftige bek opent zich nog tegen hem.
De Engelse krokodil loert in het water met zijn kaken wijd open, wachtend op een goede gelegenheid om de Duitse temmer te verslinden; de Engelse bulldog hurkt in een hinderlaag, klaar om toe te slaan en te grommen.
Op de achtergrond rijst ook de Japanse draak op, krijsende apen aan zijn voeten, en probeert zijn vuurspuwende kop op de Duitse temmer te richten.
De grote Russische neushoorn stormt op de twee temmers af en rolt in bloed voor zich uit, een troep wolven drijvend; de Finse walvis heeft hij stevig vast met een harpoen.
De Turkse olifant, gewekt uit zijn slaap en geïrriteerd, spuit een krachtige, koude waterstraal op de Russische beesten af en zal ook de Engelsen zorgen baren.
De trouwe Italiaanse Sint-Bernardshond rust uit op zijn bed en houdt zijn ogen waakzaam open.
De Zwitserse schildpad geniet te midden van het tumult van zijn neutrale beschermende schild, terwijl het Nederlandse katje vriendelijk met een bal speelt.
De Spaanse vechtstier wendt zich rustig af, maar op zijn rug begint de onrustig geworden Portugese papegaai te krijsen.
De Noorse zeehond kijkt verbaasd en blij naar het succesvolle temmen, de Zweedse zeeleeuw kijkt ook argwanend om naar het gehuil van de Russische wolven, terwijl de Deense pinguïn vredig op de muts van de Duitser zit.
De Roemeense koninklijke tijger vormt goedmoedig een wal tegen de oprukkende beesten; de Bulgaarse neusbeer daarentegen keert hen minachtend de rug toe.
De Griekse vos is nog steeds bezig met de Turkse vogels die hij heeft gedood, terwijl de Albanese uil diep nadenkt over de relatie tussen mens en dier.”
Provenance: collectie Martinus Cornelis Sigal (1888 – 1969), verzamelaarsstempel op verso.
Prijs: Euro 1.450,-
