Wereldkaart – Joan Blaeu, 1662

“Nova Et Accuratissima Totius Terrarum Orbis Tabula.” [Het gehele oppervlak van de aarde nieuw en uiterst nauwkeurig weergegeven.] Kopergravure vervaardigd…

“Nova Et Accuratissima Totius Terrarum Orbis Tabula.” [Het gehele oppervlak van de aarde nieuw en uiterst nauwkeurig weergegeven.] Kopergravure vervaardigd voor de “Atlas Maior” uitgegeven door Joan Blaeu te Amsterdam in 1662. Later met de hand gekleurd. Afm.: 40 x 54 cm.

Dit is de laatste wereldkaart die door de firma Blaeu werd uitgegeven. Het is het visitekaartje van het grootste en beroemdste cartografische werk van de 17^e-eeuw: de Atlas Maior.

Rechts bovenaan zien we Marinus van Tyre over het westelijk halfrond uitkijken, hij houdt een passer bij de hand. Claudius Ptolomaeus is aan de linkerkant afgebeeld.

Boven de halfronden zien we verder de goden de zon en planeten verpersoonlijken: Apollo, de god van het licht; Mercurius, god van de handel met gevleugelde helm en zijn met slangen omkronkelde gevleugelde staf; Venus met Cupido aan haar zijde; Mars gewapend voor de strijd; Jupiter met bliksemschichten; en Saturnus met zeis als symbool van Vadertje Tijd. Aan de onderrand zijn vier allegorische personificaties van de seizoenen, elk op een strijdwagen.

Dit alles plaatst de aarde in een bredere context en maakt de kaart een toonbeeld van wetenschappelijke prestaties en ontdekkingsreizen.

Tot aan 1662 gebruikte uitgever Blaeu een wereldkaart in mercatorprojectie (alle meridianen loodrecht op alle parallellen) met aan de randen stadsgezichten en afbeeldingen van inheemse volkeren. Concurrent uitgever Henricus Hondius gaf een kaart uit waarbij de wereld in twee losse halfronden werd weergegeven, die Blaeu heeft gebruikt als voorbeeld voor zijn nieuwe wereldkaart.

De brand van 1672, die de uitgeverij van Blaeu verwoestte, maakte een einde aan de productie van de Atlas Maior met deze bijzondere wereldkaart. Het stuk is daarom veel zeldzamer dan de wereldkaart van Blaeu in mercatorprojectie.

Literatuur: The Mapping of the World, Early Printed World Maps – Rodney Shirley (1984) nr. 428, plaat 315.

Prijs: VERKOCHT