Zdeňka Černý – Alphonse Mucha, 1913

“Zdeňka Černý” kleurenlithografie ontworpen door Alphonse Mucha in 1913, gedrukt door V. Neubert Smichor in Praag. Gesigneerd en gedateerd in…

“Zdeňka Černý” kleurenlithografie ontworpen door Alphonse Mucha in 1913, gedrukt door V. Neubert Smichor in Praag. Gesigneerd en gedateerd in de druk linksonder. Formaat: (druk) 104,2 x 104,8 cm.

Alphonse Mucha (1860-1939) was een Tsjechische schilder, illustrator en graficus, vooral bekend om zijn uitgesproken gestileerde en decoratieve theateraffiches. Hij vervaardigde illustraties, advertenties, decoratieve panelen en ontwerpen, die beeldbepalend voor die periode werden.

In 1887 verhuisde Mucha naar Parijs, waar hij wereldberoemd werd vanwege zijn commerciële werk. Hij was ervan overtuigd dat kunst de kwaliteit van het leven kon verhogen en daarom voor iedereen toegankelijk moest zijn. Mucha’s illustraties van elegante vrouwen omringd door gestileerde bloemen en flamboyante wervelende lijnen, gaven kleur aan de stad Parijs, waar iedereen op straat kon genieten van zijn posters. ‘Le style Mucha‘ werd bijna synoniem met Art Nouveau, de moderne kunstbeweging die het aanzien van de Franse hoofdstad ging bepalen.

Op het hoogtepunt van zijn roem kreeg Alphonse Mucha de opdracht om een poster te maken voor de Saint Louis World’s Fair van 1904. Dit project leidde tot een reis naar de VS; hij bezocht New York, Boston en Chicago.

Het jaar daarop keerde hij terug naar Chicago, waar hij logeerde bij zijn vriend Albert Vojtech Černý, een bekende Tsjechische muzikant die daar het Bohemian Conservatory of Music had opgericht.

Mucha had succes in Chicago: hij gaf les aan het Art Institute of Chicago, gaf lezingen, organiseerde tentoonstellingen en was een veelgevraagd persoon op sociale evenementen. Hij kreeg zelfs de opdracht om verpakkingen voor geparfumeerde zeep te ontwerpen, die onder zijn naam op de markt werden gebracht: Savon Mucha.

Mucha’s vriend Černý had drie muzikale dochters. De middelste dochter, Zdeňka Černý, deelde het instrument van haar vader; ze was van jongs af aan een veelbelovend celliste.

Toen ze zeven was, beloofde Mucha haar dat hij haar portret zou schilderen als ze een echte virtuoos op haar instrument zou worden. Probleemloos hield ze zich aan haar deel van de afspraak. Op haar zestiende stond ze bekend als ‘The Greatest Bohemian Violoncellist‘ en Mucha schilderde haar portret in 1913. Hij creëerde een uniek portret door de helling van haar hoofd iets aan te passen, haar uitdrukking te verzachten, het haar lichter van kleur te maken, haar hand op te tillen bij het draaien van de bladmuziek en het lichaam te verlengen. Twee cirkels, een met lelies die Zdenka’s jeugdige onschuld symboliseren, de andere met lauweren van haar triomfen uit het verleden, doordrenken de voorstelling met warm licht en maken het beeld compleet.

Mucha’s prachtige portret van Zdeňka Černý zou worden gebruikt om Zdeňka’s geplande tour door Europa het volgende jaar te promoten, maar vanwege het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog werd de tour geannuleerd.

In 1916 trouwde ze met Otto Vasak (1882–1961). Er wordt gezegd dat Vasak haar verbood haar muzikale carrière voort te zetten of les te geven. Hoewel Zdeňka 102 jaar oud werd, speelde ‘The Greatest Bohemian Violoncellist’ nooit meer cello.

Literatuur: Jack Rennert & Alain Weill, “Alphonse Mucha. Toutes les affiches et panneaux” (1984), p. 102

Prijs: VERKOCHT