DE SLAG BIJ DE MILVISCHE BRUG
Gravure op drie platen vervaardigd in 1666 door Gérard Audran naar ontwerp van Charles Le Brun. Afm.: ca. 84,5 x 172,5 cm.
De slag om de Milvische brug vond plaats tussen de Romeinse keizers Constantijn de Grote en Maxentius op 28 oktober 312 na Christus. Het ontleent zijn naam aan de Milvische brug, een belangrijke route over de Tiber net buiten Rome. Constantijn won de strijd en leidde er toe dat hij de enige heerser van het Romeinse rijk werd. Maxentius verdronk tijdens de slag in de Tiber; zijn lichaam werd later uit de rivier gehaald en onthoofd. Met zijn hoofd werd tijdens Constantijns triomftocht door de straten van Rome geparadeerd.
Er wordt gezegd dat de slag het begin markeerde van Constantijns bekering tot het christendom. Constantijn kreeg in de nacht voor de slag een visioen van de god van de Christenen. Hem werd in een droom opgedragen om “het hemelse teken af te beelden op de schilden van zijn soldaten”. Dit werd geïnterpreteerd als een voorteken van overwinning (“In Hoc Signo vincit“) en het teken van de Chi Rho, de eerste twee letters van de naam van Christus in het Grieks, werd op de schilden van de soldaten geschilderd.
De Boog van Constantijn, opgericht ter viering van de overwinning, schrijft het succes van Constantijn in ieder geval toe aan goddelijke tussenkomst.
Op deze zeer grote gravure van de 26-jarige Gérard Audran, zien we Constantijn met achter hem een klein kruisbeeld, met een speer bovenaan de Milvische brug afstormen op doodsbange vijanden die ten prooi zijn gevallen aan de val die ze hadden gezet voor de christelijke keizer. (Maxentius had de brug gedeeltelijk verwoest tijdens zijn voorbereidingen voor een belegering van Rome.) Uiteindelijk is Maxentius het slachtoffer van zijn eigen verraad. Omringd door de van de brug vallende balken, grijpt hij naar de hals van zijn angstige paard, terwijl hij achteruit naar zijn ondergang stort.
Charles Le Brun herinnert zijn kijkers eraan dat Remeinse soldaten soms een vergoeding kregen voor elk hoofd van een vijand die ze aan hun leiders presenteerden. Op de brug, in een scène die doet denken aan een van de Zuil van Trajanus, houdt een trotse ruiter Constantijn het hoofd voor van een van de lichamen die languit onder hen liggen. Een andere ruiter, galopperend in het midden van de voorstelling, koestert zijn prijs in zijn schild. En in het midden onderaan de voorstelling, voorspelt een angstaanjagende scène wat er binnenkort van Maxentius zal worden. Met groteske efficiëntie klemt een soldaat het haar van een afgehakt hoofd tussen zijn tanden en gebruikt beide handen om zijn volgende slachtoffer te onthoofden, een verzwakte cavalerist die vast zit onder zijn gevallen paard.
Literature: Louis Marchesano “Charles Le Brun’s Constantine prints for Louis XIV and Jean Baptiste Colbert”
Priijs: Euro 3.750,-