SINT EUSTATIUS, EEN VAN DE ANTILLIAANSE EILANDEN
“St. Eustache eine der Antillischen insuln in Nord-America welche 1781 von den Engelländern, erobert und denen Holländern abgenommen worden /St. Eustache une des Isles d’Antilles dans l’Amerique du Nord la quelle fut prise aux Hollandois en 1781 par les Anglois” [Sint Eustatius, een van de Antilliaanse eilanden in Noord-Amerika, zoals dat in 1781 door de Engelsen op de Hollanders veroverd werd.] Kopergavure vervaardigd door Johann Baptist Bergmüller, uitgegeven te Augsburg 1781. Later met de hand gekleurd. Afm. 30,3 x 42,5 cm.
Sint Eustatius met Fort Oranje was een belangrijke doorvoerhaven en het meest winstgevende bezit van de West-Indische Compagnie. In de 18de eeuw werd het wel de Gouden Rots genoemd. In 1779 legden meer dan 3000 schepen uit Europa, Amerika en Afrika aan op de rede van Oranjestad. Soms arriveerden er meer dan 20 schepen op een dag. Op de rede konden 200 schepen tegelijkertijd liggen.
Toen de Amerikanen in 1776 hun vrijheidsstrijd tegen het Verenigd Koninkrijk begonnen, leverden de Nederlanders hen wapens via Sint Eustatius. Het Amerikaanse schip USS Andrew Doria, dat op 16 november 1776 met de nieuwe Amerikaanse vlag in top de Gallows Bay kwam binnenzeilen en saluutschoten afvuurde, kreeg in opdracht van gouverneur Johannes de Graaff 11 saluutschoten van Fort Oranje als antwoord. Het was de eerste keer dat een buitenlandse mogendheid de vlag van de Verenigde Staten eerde met een saluut. De Amerikanen interpreteerden dit onmiddellijk als de eerste officiële erkenning van hun onafhankelijkheid. De Engelsen verklaarden hierop Nederland de oorlog (de Vierde Engelse Oorlog) en namen Sint Eustatius in.
Een Britse expeditie van 3000 troepen vertrok van Saint Lucia op 30 januari 1781. Op 3 februari kwamen ze aan op Sint Eustatius. De Engelse schepen namen stelling om het Nederlandse geschut te neutraliseren. Van het enige Nederlandse oorlogsschip op de rede werden twee of drie schoten afgevuurd, het fregat Mars onder kapitein graaf Van Bijland. In plaats van de troepen te ontschepen en tot een directe aanval over te gaan, stuurde de Engelse bevelhebber een bericht aan gouverneur Johannes de Graaff met het voorstel zich over te geven en bloedvergieten te voorkomen. De Graaff stemde daarop in. De volgende dag hadden ook de nabijgelegen eilanden Sint-Maarten en Saba zich overgegeven.
Toen de Engelse admiraal George Rodney ontdekte dat een konvooi van dertig zwaar beladen Nederlandse koopvaardijschepen twee dagen voordat hij aankwam naar Nederland was vertrokken, slechts beschermd door een enkele oorlogsbodem, stuurde hij er drie oorlogsschepen achteraan. Het konvooi was snel ingehaald en het Nederlandse oorlogsschip was geen partij in het gevecht met de Britten. Daarbij sneuvelde schout-bij-nacht Willem Crul.
De Britse controle over Sint Eustatius duurde slechts tien maanden. Het eiland werd heroverd door Franse troepen in november van 1781, die het terug in 1784 aan de Nederlanders teruggaven. Commercie en handel werden hervat en de bevolking van het eiland bereikte zijn all-time high in 1790.
Prijs: Euro 975,-
