Unconcious Rivals – Lourens Alma-Tadema, 1893

“Unconcious Rivals” [Onbewuste Rivalen], heliogravure vervaardigd in 1893 door de Berlin Photographic Company naar het schilderij (Opus CCCXXI) van Sir Lawrence Alma-Tadema uit dat zelfde jaar. In de tijd met de hand gekleurd. Afm. 36,5 x 51 cm.

Twee vrouwen worden omgeven door een spectaculair gebogen tongewelf, een azalea en prachtig wit marmer. (Niet voor niets werd Alma-Tadema een marblelous painter genoemd.) Hun onderlinge relatie en het onderwerp van de voorstelling kunnen slechts worden afgeleid uit de titel en uit indirecte aanwijzingen. Terwijl het decoratieve karakter overduidelijk is verbeeld, wordt het raadselachtige verhaal slechts gesuggereerd.

Een Bacchisch reliëf van guirlandes en maskers, ondersteund door cupido’s, verfraait de muur van het balkon. Alma-Tadema bezat een foto van het originele reliëf. Hij heeft in de voorstelling gedeelten toegevoegd en de maskers prominenter doen uitkomen.

De Bacchanalische voorstellingswereld wordt verbeeld – en een thema van vermomming, gesuggereerd – door het beeld van een Cupido die een masker van de satyr Silenus (bekend om zijn lust voor wijn en het verleiden van nimfen) probeert op te zetten, uit het Capitolijnse Museum in Rome.

Het aan de rechterzijde van het schilderij afgesneden beeld is bekend als dat van een zittende gladiator. De kunstenaar heeft de zichtbare gedeelten van de figuur in perfecte staat hersteld door onder meer een ontbrekende linkerhand toe te voegen. Vaak bevatten Alma-Tadema’s schilderijen beelden die voor het ontwikkelde publiek makkelijk herkenbaar waren. De zittende gladiator was weliswaar geen algemeen bekend beeld, maar misschien wel een favoriet van de kunstenaar. Bovendien heeft het beeld in dit zwoele Romeinse tafereel een speciale betekenis. Respectabele vrouwen uit het Romeinse keizerrijk waren berucht om hun gepassioneerde ondersteuning van favoriete strijders en om hun verhoudingen met gladiatoren buiten de ring. Boze tongen beweerden zelfs dat de latere keizer Commodus bij Faustina, de vrouw van Marcus Aurelius, door een gladiator was verwekt.

Het schilderij Unconcious Rivals was één van werken die werden aangekocht voor de collectie van bankier John Henry Schröder.

Prijs: Euro 2.650,- (incl. lijst)