Amsterdam Tivoli, Vondelpark – Albertus Braakensiek + Gustav Armand, ca. 1865

AFFICHE VAN HET THEATER AAN HET VONDELPARK “Zomer theater Tivoli in het Leidsche Bosch te Amsterdam“; “Het eenigste zomer-theater in…

Lees verder

850

AFFICHE VAN HET THEATER AAN HET VONDELPARK

Zomer theater Tivoli in het Leidsche Bosch te Amsterdam“; “Het eenigste zomer-theater in Amsterdam, hetwelk behalve een uitmuntend gezelschap, een park tot wandelplaats heeft, ruim één bunder groot.” Lithografie naar het ontwerp van Albertus Braakensiek, gedrukt rond 1865 door Gustave Amand. Afm. 42,5 x 74 cm.

In Amsterdam aan de Stadhouderskade tegenover het Leidsebosje, op de plek waar nu het Byzantium staat, lag naast de ingang van het Vondelpark in de negentiende eeuw de zomertuin Tivoli waar de fatsoenlijke burgerij ’s zomers kon wandelen, iets kon drinken en van een troepje internationale artiesten kon genieten dat elke avond iets anders bracht. Vaak kwamen er speciale attracties zoals goochelaars en andere variété-artiesten en niet zelden eindigde de avond met vuurwerk.

Zomertheater Tivoli heeft bestaan tussen 1863 en 1871. Het was een succesvolle onderneming, aanvankelijk geleid door A.J. de Boer (als sociëteit ‘Gezelligheid’), later door Willem Koster, die ook het theater Tivoli in de Nes bezat.

Koster stond niet alleen het Parijse voorbeeld voor ogen, ook Tivoli in Kopenhagen moet model hebben gestaan. Een van de twee theatergebouwen was met zijn vijf uivormige koepels in Mogolstijl een vereenvoudigde versie van de concertzaal in Kopenhagen.

In het zomertheater Tivoli werden muzikale matinees, ‘opéras comiques‘, operettes en vaudevilles gehouden. Bij de avondconcerten en bals hingen vetpotjes tussen de bomen en was de tuin feeëriek verlicht. Groot succes hadden de stukken van Jacques Offenbach, zoals de chinoiserie musicaleBa-ta-clan en La grande duchesse de Gérolstein. Hoewel Koster een ‘geciviliseerd publiek’ op het oog had, waren er wel degelijk ook volksvoorstellingen en optredens van voltigeurs en equilibristen. Onder meer de zestienjarige Maria Spelterini balanceerde er op een koord dat op meer dan 25 meter hoogte gespannen was.

Het naast het grote ‘rij- en wandelpark’ (Vondelpark) gelegen Tivoli had echter weinig groeimogelijkheden en al in 1869 kocht de hervormde diaconie het op voor de bouw van een weeshuis, waardoor de onderneming ten dode opgeschreven was. In 1870 of 1871 sloot zij de poort.

Prijs Euro 850,-