BUITENPLAATS RHIJNHOF (LEIDEN)
“Rhijnhof”, lithografie vervaardigd door Jan Dam Steuerwald naar een tekening van Petrus Josephus Lutgers. Uitgegeven in 1855 te Amsterdam door C.A. Spin als deel van “Gezigten in de Omstreken van ’s Gravenhage en Leyden”. Later met de hand gekleurd. Afm. (incl. tekst) 19 x 24,5 cm.
Op de plaats waar nu de buitenplaats bevindt, was in de 17e eeuw sprake van een steenbakkerij met enkele arbeidershuisjes. Nicolaas van Campen, schepen van Leiden, kocht op 26 december 1679 voor fl. 3.000,- “een speelhuis met daarnaast een nieuwe grote boomgaard met uitzicht op het Haagse Schouw, gelegen op de Hoge Morschweg met de losse gereedschappen van de steenplaats als de visserij en de vinkerij”. Van Campen bestemde de steenbakkerij tot het buitenverblijf Dubbelhof.
Op 15 juli 1715 wordt de buitenplaats in opdracht van de erfgenamen van Susanne de Hoorne, weduwe van Nicolaas van Campen, verkocht aan Jacobus Le Boeuf. Hij verbeterde het huis met de aanbouw van een koepelkamer.
Willem Mylius, arts te Leiden, kocht de buitenplaats op 22 november 1729. In 1730 bleken de zijvleugels, die niet onderheid waren, verzakt. Hij heeft het huis tussen 1730 en 1731 herbouwd. Het door hem gebouwde pand, dat inmiddels Rhijnhof heette, maakte van de waterzijde een grootse indruk, maar dat was grotendeels schijn. Gelijkvloers was er niet meer dan een ‘zaal’ met aan weerskanten een zijkamer, op de verdieping waren vier kamers, die echter niet verwarmd konden worden. Het was dus echt een zomerverblijf.
De buitenplaats is niet lang in het bezit geweest van de familie Mylius. Op 24 mei 1749 koopt mr. Anthony d’Ailly Pietersz van Aletta Elisabeth Mylius, weduwe van Jan Pieter Marcus de buitenplaats. Na 10 jaar verkoopt hij het aan Hendrik van Sandijk. Het huis kreeg zijn huidige aanzien in 1775. Hendrik gaf de Berlijnse architect Johan Samuel Creutz de opdracht het huis een neoclassicistisch uiterlijk (Lodewijk XVI-stijl) te geven.
In 1813 is de buitenplaats door D.C. Gevers van Endegeest verkocht aan Andries Stadnitski. Na het overlijden van S van Heukelom, weduwe van A Stadnitski, in 1855 is de buitenplaats gekocht door Barend Kopersmit voor ƒ 23.700,00.
In 1908 werd de buitenplaats, bestaande uit herenhuis, koetshuis, landerijen en orangerie verkocht aan de Hervormde Gemeente van Leiden. De kerkvoogdij liet het terrein ophogen en veranderde de buitenplaats met haar gebouwen in begraafplaats Rhijnhof.
Prijs: Euro 195,-
