“Veduta dell’ interno dell’ Anfiteatro Flavio, detto il Colosseo” [Gezicht op het interieur van het Flavische Amfitheater, bekend als het Colosseum] ets uit de Vedute di Roma, vervaardigd in 1766 door Giovanni Battista Piranesi, hier in een 3e staat (van V) en uitgegeven in 1792. Afm.: (druk) 45,6 x 68,8 cm.
In de 18e eeuw werd Rome een van de intellectuele centra van Europa. Rome was de bestemming van menig reiziger van standing die een Grand Tour over het Europese vasteland maakte. Naast de Grand Tourists, handelaren en antiquairs trok de stad kunstenaars en architecten uit heel Europa aan.
De overblijfselen van het Oude Rome wakkerden Piranesi’s enthousiasme aan. Hij waardeerde niet alleen de techniek van de oude gebouwen, maar ook de poëtische aspecten van de ruïnes. Hij was in staat om de feitelijke overblijfselen getrouw na te bootsen; hij was een meester in het vastleggen van het oorspronkelijke architectonische ontwerp en daarbij de ontbrekende delen aan te vullen.
In 1747 was Piranesi begonnen met het werk aan de Vedute di Roma, hij bleef etsplaten maken voor deze serie tot zijn overlijden in 1778. De Romeinse stadsgezichten uit Piranesi’s Vedute overschaduwden het werk van zijn concurrenten door hun sterke compositie, sterke lichtcontrasten en dramatische weergave en vormden het beeld van hoe wij het oude Rome zien.
De stadsgezichten waren bedoeld als toeristische souvenirs, het werd een enorm commercieel succes.
Piranesi wilde de ruïnes conserveren en vastleggen. Hij wist te onderscheiden wat fraai en groots was en had een gevoel voor de geweldige architectuur van het Oude Rome. Zijn geëtste platen bevatten een opmerkelijke verbeeldingskracht en een goed begrip van oude technologie.
Er wordt gezegd dat veel van de Grand Tourists die Rome bezochten nadat ze zijn prenten hadden gezien, teleurgesteld waren dat de realiteit van de stad niet overeenkwam met de kunstwerken van Piranesi.
Op een aantal van de platen, zoals op dit gezicht op de binnenkant van het Colosseum, staan menselijke figuren afgebeeld wier armoede, kreupelheid, schijnbare dronkenschap en andere zichtbare gebreken het verval van de ruïnes lijken te weerspiegelen. De ruïnes van Rome kunnen worden beschouwd als een metafoor voor de onvolmaaktheid en vergankelijkheid van het menselijk bestaan.
Het Colosseum kon op verschillende momenten in haar geschiedenis naar schatting 50.000 tot 80.000 toeschouwers bevatten; het werd gebruikt voor gladiatoren gevechten en openbaar spektakel, zoals jacht op dieren, executies, het naspelen van beroemde veldslagen en drama’s gebaseerd op de Romeinse mythologie, zelf zeeslagen werden nagespeeld. Het gebouw werd vanaf de vroege middeleeuwen niet meer gebruikt voor amusement. Het is het grootste antieke amfitheater dat ooit is gebouwd en is nog steeds het grootste nog bestaande amfitheater ter wereld.
Literatuur: Arthur Mayger Hind “Giovanni Battista Piranesi, a critical study” (1922), nr 78.
Prijs: Euro 1.250,-
