Reclame affiche “Folies Bergère, Fleur de Lotus “, kleurenlithografie ontworpen door Jules Chéret, gedrukt door Chaix te Parijs in 1893. Afm.: ca. 124 x 88 cm.
De Folies Bergère werd geopend in 1869 en groeide vrijwel direct uit tot de meest enerverende plek in het Parijs van de jaren 1870. Als een van de eerste etablissementen uitgebreid voorzien van elektrische kroonluchters, was het in die tijd een toonbeeld van moderniteit, geheel anders dan de vele Parijse café chantants. In 1882 gold het inmiddels als een soort tempel van het ‘joie de vivre’, waar amusement samenging met een hapje en een drankje. Bezoekers kwamen niet alleen uit de hoogste kringen maar ook uit de Franse middenklasse, die in die periode haar hoogtijdagen beleefde.
Jules Édouard Marchand, de toenmalige uitbater van de Folies Bergère, huurde met veel succes de meest sensationele acteurs uit die tijd in. Maar hij besefte dat de vrouw de kern vormde van het succes en presenteerde de ‘cocottes’ (prostituees) van de Belle Époque. Ook introduceerde Marchand een nieuw fenomeen: de Revue, de ‘Place aux Jeûne’ een show met gemengde balletten met een groep dames, attracties en zang afgewisseld met comedy-intermezzo’s. De naam Folies Bergère roept het gevoel op van het Parijs van de Belle Époque als geen enkel ander etablissement.
Dit affiche uit 1893 kondigt ‘Fleur de Lotus’ aan, een ballet-pantomime van Armand Silvestre op muziek van M.L. Desormes.
Fleur de Lotus vertelt het verhaal van twee Indiase boerenmeisjes, Goutte de Rosée en haar zuter Fleur de Lotus, die worden ontdekt door een prins en zijn compaan. Het ballet volgt een eenvoudig Assepoester-plot – een hele scène is gewijd aan Goutte de Rosée’s verwerving van een mooie jurk en de daaruit voortvloeiende transformatie in een prinses – maar met varianten die de conventies van pantomime-ballets die door de Opéra werden opgevoerd parodiëren. Het ballet begint met Fleur de Lotus die haar zus instrueert hoe ze de ongewenste aandacht van voorbijgaande minnaars moet vermijden: ze moet haar gezicht bedekken met roet en zich in oude lompen kleden om er onaantrekkelijk uit te zien. Goutte de Rosée, alleen achtergelaten in hun simpele hut terwijl haar zus hun geit naar de wei brengt, hoort een koninklijke stoet naderen en bedekt haar gezicht zoals opgedragen. Een jonge dappere jongeman – vriend van de prins – betreedt het podium, vindt de hut en gluurt door een kier in de deur. Als hij Goutte de Rosée ziet en haar list vermoedt, gooit hij water in haar gezicht om haar schoonheid te onthullen. Hij wordt verliefd, maar de prins komt binnen en ook hij wordt verliefd op Goutte de Rosée. De prins vraagt haar ten huwelijk en een paar scènes later volgt een verliefde Goutte de Rosée hem naar het paleis. Fleur de Lotus keert terug, vindt een spoor van granen achtergelaten langs het pad van Goutte de Rosée, gaat op zoek naar haar zus, wordt belaagd door waternimfen, baadt in een meer, vindt uiteindelijk haar zus en verlooft zich met de vriend van de prins. Het scenario kan door iedereen in het publiek worden geïnterpreteerd als een conventionele romantische komedie met verwijzingen naar Assepoester en Klein Duimpje. Voor degenen die bekend zijn met het romantisch repertoire, kan Fleur de Lotus ook overkomen als een exotische hervertelling van Giselle met een paar ondeugende intermezzo’s en een sprookjesachtig einde.
Jules Chéret (1836-1932) was de eerste die kleurenaffiches maakte, levendige ontwerpen voor cabaret, variété en theater zoals Olympia, Folies Bergères en Moulin Rouge. Later breidde hij zijn werk uit naar het maken van advertenties voor allerlei producten. Hij wordt gezien als de vader van de moderne lithografie en het reclame affiche.
Met aandacht voor beeld in plaats van tekst, bracht Chéret een revolutie teweeg in de manier waarop posters werden vormgegeven. Hij meende dat een affiche niet noodzakelijkerwijs een product moest tonen, het was slechts van belang dat het bij de kijker een positieve reactie genereerde.
Met zijn grote affiches met afbeeldingen van vrijdenkende dames, zette hij aan tot de emancipatie van de vrouw. Vrouwen werden vóór Chéret meestal afgebeeld als prostituee, of als puritein. Zijn zgn. ‘Chrérettes’ waren geen van beide. Het werkte merkbaar bevrijdend voor de vrouwen van Parijs, die nu decolletés mochten dragen en konden roken in het openbaar.
Vandaag de dag behoort Chéret tot de meest verzamelde kunstenaars uit de Belle Époque.
Dit is een van de laatste posters die Chéret ontwierp voor de Folies Bergére en tevens een van de meest sierlijke. Een meisje van de revue, zoals alle modellen van Chéret altijd lachend, maakt danspasjes in een doorschijnende gele jurk. Naast haar oranje bloemen, die ook in haar haar terugkomen. In de blauwe de achtergrond de overige leden van de dansende cast. Chéret maakte er een prachtige uitbundig voorstelling van, vol sierlijke beweging en vreugde.
Prijs: VERKOCHT
