Dejima – Bunkindō, ca. 1860

DE HAVEN VAN NAGASAKI MET V.O.C. FACTORIJ DESHIMA “Shinsen Hishū Nagasaki zu”, houtsnede met originele kleuren uitgegeven in de jaren…

DE HAVEN VAN NAGASAKI MET V.O.C. FACTORIJ DESHIMA

“Shinsen Hishū Nagasaki zu”, houtsnede met originele kleuren uitgegeven in de jaren 1860 door Bunkindō, een van de vier grootste uitgeverijen voor Nagasaki prenten in de Edoperiode. Afm. (kaart) 43,5  x 64,3 cm (papier: 46,1 x 67,5 cm).

De kaart is diagonaal georiënteerd, met het noorden in de rechter bovenhoek. Op deze manier kunnen de schepen fraai worden weergegeven, zo dat ze horizontaal de haven in- en uitvaren. Daarmee staat ook de Nederlandse factorij Deshima (築島), het waaiervormige eiland van ongeveer 70 bij 210 meter, in het midden van de kaart. (Behalve de Nederlandse factorij, zien we linksonder Deshima ook de Chinese factorij.) Linksonder op de prent een overzicht van de afstanden van Nagasaki tot verschillende andere steden. Het zijn afstanden over land en over zee.

Na de verdrijving van de Portugezen uit Japan mochten alleen Chinese en Nederlandse schepen naar Japan komen en was Nagasaki de enige haven die ze mochten betreden. Deshima werd in 1641 de factorij voor de Verenigde Oost-Indische Compagnie (V.O.C.) en vormde tot het einde van de jaren 1850 het enige contact van Japan met Europa.

Het leven op Deshima was eentonig. De Nederlanders leefden er onder strikte beperkingen. Behalve voor het een jaarlijks bezoek aan de shogun in Edo (het tegenwoordige Tokyo), mochten zij niet van hun eilandje af. De bezetting bestond in het handelsseizoen van augustus tot november doorgaans uit een Opperkoopman, een tweede koopman, enkele onderkooplieden en een aantal assistenten, waaronder de dokter.

Op de kaart is het kunstmatige eiland niet erg gedetailleerd weergegeven, we zien een Nederlandse vlag, een hek langs de omtrek van het eiland en de brug die de handelspost met het vasteland verbond. In de tijd van het maken van de kaart bestond het eiland uit opslagplaatsen  en enkele woningen.

Dit exemplaar is een heruitgave van een iets grotere kaart, uitgeven in 1821. In de jaren 1850 streken er steeds meer buitenlanders in Nagasaki neer om er handel te drijven.

Dit is een zgn. Nagasaki-prent, een houtsnede betrekking hebbend op Nagasaki, die populair waren in de Edoperiode (1603-1868). Ze tonen vaak buitenlanders of hun vreemde voorwerpen, zoals schepen. De prenten voorzagen in een behoefte,  Japanners waren nieuwsgierig naar de buitenlanders in hun land en werden vaak gekocht als souvenirs door Japanse reizigers tijdens hun verblijf in Nagasaki. Maar in dit geval was de kaart dus eigendom van een westerling.

Vanwege de kwetsbaarheid van het dunne papier waarop ze gedrukt waren, zijn ze tegenwoordig zeldzaam geworden.

Prijs: VERKOCHT