Texel – Johannes Ludovicus Kikkert, 1854

KAART VAN TEXEL, UNIEK PRESENTIE EXEMPLAAR

Kaart van Texel met de ingedijkte Polders Prins Hendrik, het Eijerland en de Eendragt, voorgronden, banken en stroomen, Zoo nauwkeurig mogelijk samengesteld en getekend door L.J. Kikkert, lid der Staten Noord Holland, Wethouder en Notaris te Texel. Verbeterd in 1854.” Lithografie vervaardigd door Desguerrois & Co. Later met de hand gekleurd. Afm. 58,5 x 82,5 cm.

We zien het eiland Texel en omliggende wateren. Plaatsnamen en (water)wegen incl. diepteaanduidingen zijn aangegeven. Uiterst links de Stelling Den Helder. Rechtsboven afbeeldingen van de vuurtoren van Kijkduin, het scherm achter de Koog en de familiewapens van Texel. Daaronder de statistiek van landbouw en veestapel van Texel over 1854. Het eiland telt een bevolking van “6109 zielen”. De diepten langs de kust zijn aangegeven in palmen.

In de 17e en 18e eeuw bevoeren de Nederlandse handelsvloten de wereldzeeën en ontstond ook op Texel in Den Hoorn een nieuwe bestaansbron; het beloodsen van schepen. Hoe belangrijk dit loodswerk voor het eiland was, blijkt uit het feit dat in 1781 op Texel in Oudeschild 122, in Nieuwe Schild 45 en in Den Hoorn 99 loodsen woonden. In 1783 werden bij Texel nog 1805 schepen beloodst.

De Eierlandse Gronden, het water tussen Texel en Vlieland, vormden het gevaarlijkste stukje van de Nederlandse kust doordat verschillende sterke stromingen daar samenkomen. Regelmatig kwam daardoor een schip in moeilijkheden. De Texelse notaris Johannes Ludovicus Kikkert voerde actie om een vuurtoren op de noordpunt van Texel te laten bouwen.

De vuurtorens van Den Helder en Vlieland stonden te ver uit elkaar, het was donker ter hoogte van Eierland. Op de Texelse kust vergingen tussen 1848 en 1860 maar liefst 72 schepen. Amateur cartograaf Kikkert bracht de gevaarlijke wateren in kaart in 1846, 1854 en in 1863. Ons presentie exemplaar van de kaart, werd in 1854 door Kikkert aangeboden aan Mr. J. Heemskerk, lid der Provinciale Staten van Noord-Holland.

Texelse jutters waren niet blij met deze roep om meer licht, zij verdienden immers een goede boterham aan al die scheepsstrandingen. Na jaren van pleidooien vond Kikkert gehoor bij het Loodswezen voor een extra kustlicht aan de noordkant van Texel. In 1863 begon de bouw van de vuurtoren en werd het licht ontstoken op 1 november 1864.

Aan de bestaansbron van de loodsen kwam een einde ook door de aanleg van het Noord-Hollands Kanaal (1819 – 1824) en het Noordzeekanaal (1865 – 1875). Bovendien werd in het midden van de 19e eeuw voor het zeegat van Texel een rijksloodsdienst ingesteld. Enkele tientallen jaren na het einde van de particuliere beloodsing vond een aantal inwoners van onder andere Den Hoorn een nieuwe bestaansbron: de bloembollencultuur.

Prijs: VERKOCHT