Zeeuws Vlaanderen – Jacques Horenbault, Peter Verbiest, ca. 1605

ZEER ZELDZAME KAART VAN ZEEUWS VLAANDEREN IN PRACHTIGE ORIGINELE KLEURING “Caerte van (de) rechte gheleghentheijt van (de) zeecusten beghinnende boven…

Lees verder

ZEER ZELDZAME KAART VAN ZEEUWS VLAANDEREN IN PRACHTIGE ORIGINELE KLEURING

Caerte van (de) rechte gheleghentheijt van (de) zeecusten beghinnende boven Blanckenberghe tot Berghe(e)n op Zoom met de steden landen polders ende wateren …“

Kopergravure op twee bladen vervaardigd door Jacques Horenbault rond 1605 (kort na het beleg van Sluis), hier in een tweede (of derde?) staat met privilege uitgegeven door Pieter Verbiest te Antwerpen vermoedelijk in 1636. (De op de kaart laatst gedateerde indijking is van 1620.) Prachtig in de tijd met de hand gekleurd. Afm.: ca. 33 x 90 cm.

Jacques Horenbault stamt uit een Gents geslacht waarvan vier generaties zich als landmeter, cartograaf, graveur en schilder in de zestiende en begin zeventiende eeuw met het maken van kaarten bezighielden. Van vader François (? – 1599) en diens zoon Jacques (geboorte- en sterfjaar onbekend) zijn de meeste kaarten bewaard gebleven. Van vader zijn dat twaalf kaarten, van Jacques tien. In het bewaard gebleven cartografisch oeuvre van vader en zoon Horenbault ligt een duidelijk accent op het Vlaamse land.

Horenbault heeft in deze kaart een origineel werkstuk van de eerste orde vervaardigd waarbij de topografie nauwkeurig wordt weergegeven. De strijd tussen de Republiek en Spanje wordt met het aflopen van het Twaalfjarig Bestand in 1621 hervat en vanaf 1621 beginnen Staatse troepen vanuit Sluis de Zwinstreek weer onveilig te maken. Horenbault wordt in dit geval niet alleen als graveur maar ook als landmeter en cartograaf aangewezen, die juist in deze contreien actief is geweest.

Pieter Verbiest (ook wel: Peter Verbist) (1607-1674) was een Antwerpse cartograaf en graveur en tevens lid van de Sint-Lucasgilde. Een van zijn belangrijkste werken is het Novus Tabularum Geographicorum Belgicae Liber in quo accuratius quam antehac XVII. Inferioris Germaniae Provinciae, Tam Universé, quam Sigillatim exhibentur, magno studio & Sumptu Sculptae & editae per Petrum Verbist (Antwerpen, 1636), een atlas in zakformaat waarvan nog slechts twee exemplaren bewaard zijn, het ene in de Admirality Library te Londen, het andere in de Bibliothèque Nationale van het Groothertogdom Luxemburg.

De kaart is uiterst zeldzaam en wordt in de literatuur nauwelijks genoemd. Vermoedelijk is dit het enige ingekleurde exemplaar dat bewaard is gebleven.

Er ligt een zwart-wit exemplaar van de kaart in de Kaartenverzameling van het Rijksarchief te Gent.

Prijs: VERKOCHT