Amsterdam – Erven Jansz. van Waesberge, 1694

HET BEROEMDE AMSTERDAM, HANDELSSTAD VAN HOLLAND “Amstelodami Celeberrimi Hollandiae Emporii Delineatio Nova”, kopergravure van de stad Amsterdam vervaardigd rond 1694…

HET BEROEMDE AMSTERDAM, HANDELSSTAD VAN HOLLAND

“Amstelodami Celeberrimi Hollandiae Emporii Delineatio Nova”, kopergravure van de stad Amsterdam vervaardigd rond 1694 door de Erven Johannes Janssonius van Waesberge. Later met de hand gekleurd. Afm. 41 x 43 cm.

Als voorbeeld van de kaart diende een eerdere plattegrond van Johannes Janssonius uit 1657. De titel, de legendablokken en het stadswapen en zegel van beide kaarten lijken sterk op elkaar. Laat Janssonius de derde uitleg zien, deze kaart toont ook de Vierde Uitleg, het nooit gerealiseerde verkavelingspatroon voor de Plantage, dat stadsarchitect Daniël Stalpaert in 1662 ontwierp.

De kaart heeft vier lijsten met aanduidingen. Ter linkerzijde onder het kopje “Notularum Explicatio” loopt deze van “1 Het Willige Rasphuis“ (daar waar veroordeelde misdadigers hout moesten raspen ten behoeve van de verfindustrie) tot en met “63 De Engelsche Kerck” (op het Begijnhof) en ter rechterzijde onder de titel “Verklaringe des getals” vanaf nummer “64 de Oßen Sluys” (op de plek waar het Spui het Rokin in stroomde) tot en met “121 Admiraliteits hock“. Midden onder staat in vier kortere kolommen nog een derde “Aenwijsinghe met cijfer getalen. Waer de niewe Royinge der Stadt met de oude verenight” (de Vierde Uitleg dus). Rechts daarvan nog een lijstje met de “Naemen der Bolwercken van 1 Zee Burch (die het Y bewaakt“, afgebroken in 1877) tot en met “26 Leeuwenburg” (het meest noordwestelijke bolwerk van de stad, later “Het Blauwhoofd” genaamd).

De legenda midden onder wordt omringd door Neptunus de god de zee, die door verschillende zeewezens hoorns des overvloed krijgt aangeboden. Via het water immers, had Amsterdam haar rijkdom verkregen.

Prijs: VERKOCHT