HET BINNENHOF AAN DE HOFVIJVER TE DEN HAAG
“Curia Hollandiae Exterior“, kopergravure uitgegeven door Joan Blaeu in 1649 als deel van diens “Toonneel der Steden van de Vereenighde Nederlanden“. Later met de hand gekleurd. Afm.: 41,5 x 52,5 cm.
We zien het Binnenhof (in de 17e-eeuw nog Hof van Holland geheten) vanaf de Gevangenenpoort in Den Haag.
Behalve de Hofvijver werd het Binnenhof eeuwenlang omringd door grachten, die ook via het Spui toegang gaven naar Delft. Dat was onder meer belangrijk voor de aanvoer van bier, want alleen steden met stadsrechten (en Den Haag had die niet) mochten bier maken. Tegenwoordig is van al dat water alleen de Hofvijver overgebleven en een klein stukje gracht naast het Torentje.
Tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) wordt het Binnenhof bezet door Spaanse troepen. Na de oorlog wordt het complex hersteld en krijgt het een belangrijke rol in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Dat is het moment dat Joan Blaeu deze gravure opneemt in zijn stedenboek. De Gouden Eeuw brengt welvaart en bloei naar de Nederlandse Republiek. Het Binnenhof wordt een belangrijk centrum van politieke macht en culturele activiteiten. In 1651 wordt het Stadhouderlijk Kwartier toegevoegd aan het complex, waar de stadhouder en zijn familie verblijven.
Tot twee keer toe zijn er plannen geweest om het Binnenhof af te breken. Tussen 1806 en 1810 werd het land bestuurd vanuit Amsterdam: koning Lodewijk Napoleon verplaatste zijn zetel naar Amsterdam. De tweede keer dat er dreiging was om het Binnenhof af te breken was in 1848. De toenmalige Staten-Generaal wilden een duidelijk signaal afgeven dat de grondwetsherziening van 1848 de macht bij de Staten-Generaal legde in plaats van bij de koning, en het leek de leden een goed idee om als gebaar het oude machtscentrum af te breken en nieuwe regeringsgebouwen neer te zetten. De lokale bevolking had echter meer oog voor de historische waarde van het Binnenhof en kwam met succes in verzet tegen de plannen.
