16DE-EEUWSE KAART VAN ZEELAND

“Zelandia Comitatus“, kopergravure van Zeeland uitgegeven in 1585 door Gerard Mercator met rechts onderaan een fraai titelcartouche. Uit de atlas Belgii Inferioris Geographica tabulae. In de tijd (?) met de hand gekleurd. Afm.: 35 x 49 cm.

Gerard Mercator heeft zelf geen opmetingen verricht in Zeeland; zijn kaart berust grotendeels op de kaart die Jacob van Deventer rond 1550 had gemaakt. In overeenstemming met die kaart ontbreken de wegen.

Mercator kiest er voor om in de bovenste helft van de kaart een groot deel van het zuiden van Holland weer te geven. Dit was nodig omdat op zijn kaart van Holland de Zuid-Hollandse eilanden en het Brabantse deel van Holland ontbreekt. Deze tot het graafschap Holland behorende gebieden staan op de kaart van Zeeland. Dit blijkt niet uit de titel van de kaart zelf, maar wel uit de tekst op de keerzijde: “Zeelandt Comitatus et Hollandiae pars Meridonalis“.

Het valt op dat de kaart juist in dit gedeelte is bijgewerkt. Bij Van Deventer bestaat het westen van de Hoekse Waard nog uit een schorrengebied, Die Gorsse van Egmont. Dit gebied werd door de graaf van Egmond ingepolderd en hier werd Beijerlant (Oud Beijerland) gesticht. Piershil is nu geen apart eilandje meer. Mercator geeft deze nieuwe situatie weer.

Bij van Deventer is de Biesbosch één watervlakte, maar bij Mercator zijn er ondiepten afgebeeld met daartussen het oorspronkelijk verloop van de Oude Maas. Mercator geeft ook en aantal verdronken dorpen aan.

Referentie:” Zelandia Comitatus, Geschiedenis en Cartobibliografie van de provincie Zeeland tot 1860″, D. en J. Blonk (2010), kaart nr. 9.1b.

Prijs: VERKOCHT