IJs- en wintergezichten

De Lage Landen kenden vele vinnig koude winters. Kou die “deur vel en vleesch passeerde”. Binnenwateren en rivieren konden potdicht gevroren zijn en tot maart met een dikke ijskorst bedekt. Havens zaten dicht. De Zuiderzee werd met sledes en wagens overgestoken. Soms zwierven wolven rond op zoek naar prooi. De prijzen voor etenswaren stegen tijdens de winterperiode tot onwaarschijnlijke hoogte. Er was gebrek aan turf, hout en kolen en vooral aan vers water. Werk was moeilijk te vinden. Er stierven heel wat mensen van de kou. Ellende overheerste.

De Amstel

Bij Haarlem

Bij Maassluis

Schaatsen op het Singel in Amsterdam, 18e-eeuw

Alle ijs en wintergezichten

Toch ligt de winter ligt veel Nederlanders na aan het hart. De gedachte aan ijs en schaatsen alleen al doet het sneller slaan. Vroeger even goed als tegenwoordig.
Van de ruige realiteit tijdens grillige winters is op oude ijsgezichten doorgaans weinig te zien. Het koperspubliek wilde geen ellende en ook geen al te realistische weergave van borrelende scheuren, windwakken en viezigheid op het ijs. Men vroeg om een idyllisch plaatje.

Bekijk alles
Hollands 18e-eeuws wintertafereel

We zien vaak schaatsers jong en oud, kolfspelers, priksleetjes en rijk versierde arresleeën, vrolijke vrijages en valpartijen, koek-en-zopie aan de kant, kermissen vol vertier, maar ook transport over het ijs en andere winterse activiteiten. Een grote variatie, die een onderhoudende en informatieve kijk geeft op het leven tijdens het koudste seizoen in vroegere eeuwen.
Prenten en tekeningen spelen in op de vraag naar houvast in economisch onzekere tijden. Al eeuwen lang herkent men in ijsgezichten die goede oude tijd en wordt een brug geslagen naar een (ver)heerlijk(t) verleden.

Bekijk onze collectie

Volgend evenement

PAN Amsterdam – 24 november t/m 1 december 2024

PAN Amsterdam De belangrijkste nationale beurs voor kunst, antiek en design. Jaarlijks laten ruim 45.000 kunstliefhebbers zich inspireren en verleiden door de vele duizenden kunstvoorwerpen die op de beurs aangeboden worden. Klassieke oudheid, oude meesters, fotografie, hedendaagse kunst, antiek, designmeubelen en objecten. PAN Amsterdam is de perfecte plek om kunst te vergelijken, informatie te vergaren [...]

Bekijk dit evenement