Taiwan, Nederlands-Formosa – François Valentijn, 1724-1726

“Kaart van het Eyland Formosa en de Eylanden van Piscadores”, uit François Valentijn’s “Oud en Nieuw Oost-Indien”, vervaardigd door Jan…

“Kaart van het Eyland Formosa en de Eylanden van Piscadores”, uit François Valentijn’s “Oud en Nieuw Oost-Indien”, vervaardigd door Jan van Braam en uitgegeven te Dordrecht door Gerard onder de Linden in 1724-1726. Later met de hand gekleurd. Afm.: 44 x 56 cm.

In de 17e eeuw vestigden de Nederlanders zich op de kleine zandplaat Tayoan, een schiereiland in het zuidwesten van Formosa. De baai werd al door Japanse en Chinese handelaren gebruikt als overslagplaats. Japans zilver werd er geruild tegen Chinees goud en zijde. Formosa maakte toen nog geen deel uit van het Chinese keizerrijk en omdat rechtstreekse handel tussen China en Japan verboden was, was dit een ideale plaats om toch goederen tussen China en Japan te verhandelen.

De Nederlanders kochten van de lokale bevolking onder andere agaat, textiel, zout en koper in ruil voor bukskin. Later werden Chinese landarbeiders naar Formosa gebracht voor de teelt van suikerriet en rijst. De Nederlanders voerden hertenvlees, gedroogde vis en suiker uit naar Japan in ruil voor zilver.

Met de inkomsten van de export naar Japan en lokale winsten werd in China zijde en satijn, geneeskrachtige kruiden, porselein en goud gekocht. Deze waardevolle producten werden vervolgens naar Nederland verscheept. Halverwege 1600 was Formosa na Japan de meest lucratieve vestiging van de Verenigde Oostindische Compagnie.

Dit is de eerste gedrukte kaart van Taiwan en gebaseerd op een manuscriptkaart van cartograaf Johannes Vingboons uit 1640. Vingboons baseerde zijn werk op informatie die was verstrekt tijdens de Nederlandse bezetting van Formosa tussen 1624 en 1662.

François Valentijn (1666-1726) was een dominee, natuurvorser en schrijver die vooral bekend is om zijn “Oud en Nieuw Oost-Indien”, een geschiedenis van de Verenigde Oost-Indische Compagnie en haar activiteiten in Oost-Indië. Valentijn’s kaarten behoorden tot de meest nauwkeurige en grootschalige producties over Oost-Indië tot dan toe gepubliceerd. Als officier had Valentijn toegang tot VOC documenten die hij compileerde tot een bijzondere collectie kaarten. Valentijn’s werk is zo superieur aan eerdere kaarten dat de publicatie ervan, gezien het strenge geheimhoudingsbeleid van de VOC voor wat betreft cartografisch materiaal, uitzonderlijk is.

Prijs:VERKOCHT