Schermer polder – Salomon Roger + Pieter Wils, 1635

DE EERSTE KAART VAN DE SCHEMER POLDER “Caerte van de Scher-meer Met hare Dycken, Wegen, Wateringen, ende Cavel-Slooten“. Kopergravure vervaardigd…

DE EERSTE KAART VAN DE SCHEMER POLDER

“Caerte van de Scher-meer Met hare Dycken, Wegen, Wateringen, ende Cavel-Slooten“. Kopergravure vervaardigd in 1635 door Salomon Roger naar het werk van landmeter Pieter Wils. Later met de hand gekleurd. Afm: 48 x 61 cm.

In de 17e eeuw zijn veel meren in de huidige provincie Noord-Holland drooggemalen. Dit waren private ondernemingen met veelal een dubbel doel. Aan de ene kant vormden de grote meren een bedreiging voor de omliggende steden, aan de andere kant gaf de drooglegging nieuwe vruchtbare landbouwgrond door de kleibodem die verpacht kon worden. Na het doorslaande succes van de Beemster werden ook plannen gemaakt om de andere meren droog te malen. Uiteindelijk is in 1633 ook een plan gemaakt om het Schermeer droog te leggen. In 1635 was deze onderneming voltooid.

Deze tamelijk grote kaart van de polder is vervaardigd toen deze gereed was: “in de staat waarin deze is bedijkt, ontgonnen en in kavels van vijftien morgen (1 morgen = iets minder dan 1 hectare) tot 600 roeden per morgen zuiver land is verkaveld: volgens welke iedereen zijn deel bij loting heeft ontvangen op 25 oktober 1635.”

In de linker bovenhoek is het zegel van Waterschap de Schermeer weergegeven: we zien de aartsengel Michaël met z’n kenmerkende zwaard (maar in dit geval ook met een schild met daarop een molen van de droogmakerij), waarboven het opschrift “Scherm – meers Beschermer”. Links van het zegel is de visserij voorgesteld en rechts de landbouw. Deze voorstellingen symboliseren de Schermer vóór en na de droogmaking.

Literatuur: Donkersloot – de Vrij, Topografische kaarten van Nederland vóór 1750, nr. 129.

Prijs: Euro 975,-