A Roman Emperor AD 41 – Lawrence Alma-Tadema, 1877

“A Roman Emperor AD 41” Ets vervaardigd in 1877 door Paul Rajon naar het schilderij (Opus LXXXVIII uit 1871) van…

“A Roman Emperor AD 41” Ets vervaardigd in 1877 door Paul Rajon naar het schilderij (Opus LXXXVIII uit 1871) van Lourens Alma-Tadema. Onder de voorstelling met potlood gesigneerd door Alma-Tadema en Rajon. Later met de hand gekleurd. H x B: 21 x 44,3 cm. In originele lijst.

Hier legt Alma-Tadema een belangrijke gebeurtenis vast uit de Romeinse politieke geschiedenis: de proclamatie van Claudius tot keizer na de moord op zijn neef, de corrupte Caligula. In plaats van traditionele Romeinse heldhaftigheid te benadrukken toont Alma-Tadema een groteske Claudius, die zich verschuilt achter een gordijn terwijl de Praetoriaanse lijfwacht nadert.

Ook de compositie ondermijnt de conventies van de traditionele historieschilderkunst. In het midden van het tafereel, op de plek die gewoonlijk werd ingenomen door de Romeinse held, liggen de lijken van Caligula en zijn bondgenoten schaamteloos op de grond, terwijl de handeling is verplaatst naar de rand van het werk. Links dringt een onstuimige groep gewapende bewakers en nieuwsgierige vrouwen de kamer binnen; een figuur houdt een aantal kostbare voorwerpen vastgeklemd, in de tumult geplunderd uit het paleis. In deze corrupte wereld is niet het heroïsche individu, maar de meedogenloze Praetoriaanse lijfwacht die de macht uitoefent in het Romeinse Rijk.

De New York Times schrijft in december 1882: de voorstelling belichaamt het begin van het eind van het Romeinse Rijk, het moment van overgang van vitaliteit naar decadentie; dit was de eerste keer dat een keizer werd gekozen door het leger in plaats van door de senaat. Op de achterwand zien we een fresco dat de slag bij Actium voorstelt, het memoreert aan de moed van het Romeinse verleden; de abrupte afsnijding aan de bovenkant suggereert echter dat deze herinnering niet relevant is binnen het huidige vertoon van brute kracht. Het marmeren beeld van Augustus in het midden speelt een vergelijkbare rol: zijn gebeeldhouwde gelaatstrekken zijn de enige op het schilderij die de waardigheid van een Romeinse held uitstralen—maar zijn sokkel is besmeurd met bloed. Augustus’ wereld van Romeins heldendom is vervangen door wereld van geweld te midden van buitensporige luxe, aangeduid met het overdadige paleisinterieur.

Prijs: Euro 1.250,- (incl. lijst)