SPOTPRENT OP DE BELGISCHE REVOLUTIE
“Den Ridder Kessels, Commandant van de Stoomwalvisch bij de beleegering van Maastricht” Handgekleurde lithografie vervaardigd door een anonieme kunstenaar rond 1830/1831. Afm. (papier): 24,2 x 30 cm.
Herman Kessels (1794-1851) was een zeer omstreden figuur uit Zuidelijke Nederlanden. In 1807, nauwelijks 13 jaar, begint hij een militaire loopbaan bij Hollandse leger. Twee jaar later dient hij bij de Franse marine, waar hij ontslagen wordt (of deserteert?) in november 1813. In hetzelfde jaar neemt hij met het Hollandse leger deel aan het beleg van Naarden (tegen de Fransen). In 1815 treedt hij in dienst bij het Ministerie van Waterstaat en Openbare Werken in Brussel, maar in 1819 meldt hij zich als vrijwilliger voor het hulpleger van vrijheidsstrijder Simon Bolivar die een veldtocht voert in Colombia.
Na een jaar keert Kessels terug naar Europa en in 1823 zien wij hem terug als provinciaal ontvanger van het arrondissement Antwerpen en in 1824 is hij visiteur van de havenrechten te Oostende.
Op 5 november 1827 strandt in Oostende een walvis die hij weet te verwerven. Hij laat een paviljoen bouwen waarin het skelet commercieel kan worden tentoongesteld en hij gaat met zijn walvis op reis door Europa. Als Kessels hoort van de gebeurtenissen te Brussel (de Belgische Revolutie van 1830), spoedt hij zich er heen en sluit zich aan bij de opstandelingen.
De Belgen twijfelen nochtans aan zijn vaderlandse gevoelens, hij wordt voor een spion in Hollandse dienst gehouden en Kessels wordt gearresteerd op 7 februari 1831. De Hollanders beschuldigen hem eveneens van landverraad.
Deze tribulaties rond zijn persoon gaven aanleiding tot een aantal spotprenten, die toen in omloop gebracht werden. Op de prent hier zien we Herman Kessels vanaf zijn walvis met Belgische opstandelingen roepen: “geef je over, verachtelijke slaven” (van het Hollandse gezag).
In navolging van Brussel, waren ook in andere Zuid-Nederlandse steden rellen uitgebroken tegen koning Willem I en zijn door Noord-Nederlanders gedomineerde regering, maar in de meeste steden en dorpen van het verenigde Limburg was weinig animo voor de revolutie. Ondanks gebrek aan steun bij de meerderheid van de bevolking wist het Belgische Maasleger (bestaande uit gedeserteerde officieren en soldaten van het Nederlandse leger) heel Limburg te bezetten met uitzondering van Maastricht. De stad werd belegerd van 1830 tot 1833.
Kessels wordt meer dan drie maanden gevangen gehouden, maar het Hoog Gerechtshof stelt hem buiten vervolging op 22 juni 1831.
Literatuur:
- Frederik Muller “Nederlandsche historieplaten” (1863-1882), nr. 6595.
- J. Moens “Een ‘Koninklijke’ Walvis te Antwerpen in 1829” verschenen in “Antwerpen, driemaandelijks tijdschrift van de Stad Antwerpen”, nr. 3 (oktober 1977), blz. 155-168.
Prijs: Euro 425,-
